Utwór Kujawy, Kujawy, ziemio ma z repertuaru Zespołu Pieśni i Tańca "Kujawy" w Radziejowie. Słowa: tekst Echa Rodzinne autorstwa Marii Dębniak, melodia (skomponowana w 1968 roku): Andrzej Marciniak z Dobrego. Niezwykle popularny kujawiak-chodzony, który w stosunkowo krótkim czasie po powstaniu pojawił się w repertuarze kilku kujawskich zespołów. Decyzją Rady Miasta z 2007 roku pieśń ta stała się hejnałem Miasta Radziejowa wygrywanym w południe na trąbce z wieżyczki ratusza. Czasem – jak choćby z okazji jubileuszu 50-lecia Towarzystwa Miłośników Kujaw w Radziejowie – bywa wykonywana jako hejnał rozpoczynający wyjątkowo uroczysty koncert. Grały ją również w Bydgoszczy połączone zespoły kujawskie w czasie wizyty Ojca Świętego Jana Pawła II 7 czerwca 1999 roku.

Utwór ten zaprezentowany został 14 listopada 1999 roku przez zespół śpiewaczy i kapelę Zespołu Pieśni i Tańca "Kujawy" w Radziejowie. Skład zespołu śpiewaczego: Elżbieta Szcześniewicz (ur. 1959); Leokadia Zarzycka (ur. 1934); Maria Surdyk (ur. 1932); Emila Wilczyńska (ur. 1976); Stanisława Szmydt (ur. 1934); Danuta Kacprzak (ur. 1936); Teresa Pilak (ur. 1940); Marta Korzeniowska (ur. 1932); Teresa Wróblewska (ur. 1940); Jan Szyszkowski (ur. 1935); Jan Ulański (ur. 1922); Stanisław Białkowski (ur. 1946); Jan Kuropatwiński (ur. 1929); Justyna Bartczak (1989); Agata Staszko (1987); Anna Szcześniewicz (1988); Magdalena Goździk (1988). Skład kapeli: Henryk Nawrocki (ur. 1932) - kierownik kapeli, akordeon; Jan Szymański (ur. 1936) - skrzypce; Stanisław Daniel (ur. 1936) - skrzypce; Wojciech Nitecki (ur. 1941) - kontrabas trzystrunowy; Marian Nowakowski (ur. 1951) - bęben; Tomasz Zdobych (ur. 1982) - klarnet. 

Jest to jeden z 28 utworów w wykonaniu Zespołu Pieśni i Tańca "Kujawy" w Radziejowie, nagranych 14 listopada 1999 roku w Domu Kultury w Radziejowie w ramach finansowanego przez Kujawsko-Pomorskie Towarzystwo Kulturalne w Bydgoszczy projektu muzykolog Wandy Szkulmowskiej. Celem projektu, rozłożonego na lata 1999-2002, było zarejestrowanie repertuaru 16 najlepszych działających jeszcze wówczas kujawskich kapel i zespołów folklorystycznych wobec zauważalnych objawów odchodzenia przez nie od starego repertuaru na rzecz melodii "biesiadnych" i utworów folkowych. Nagraniami objęto zespoły z następujących miejscowości: Kowala, Brześcia Kujawskiego (2), Radziejowa, Lubrańca, Sławska Wielkiego (2), Liszkowa, Radojewic, Babiaka, Sompolna, Osięcin (3) i Lubomina.

Cały zgromadzony materiał został przejrzany i zaopiniowany przez doktora Aleksandra Pawlaka z Instytutu Sztuki Państwowej Akademii Nauk w Poznaniu. Jego ogólna ocena na temat wszystkich nagrań kapeli Zespołu Pieśni i Tańca "Kujawy" w Radziejowie brzmiała: "Kapela za repertuar 3-, za wykonanie 4. Kapela wykonała melodie nowe lub nie ludowego pochodzenia. Ani jeden utwór nie był dotąd nagrany w tym regionie. Melodie są wprawdzie efektowne, ale mało kojarzą się z regionem Kujaw. Jedynie oberek nr 9 [Oberek Ulubieniec] i kujawiak nr 11 [Kujawiak (od Jana Nawrockiego)] przypominają starszą, kujawska nutę". Zdaniem Wandy Szkulmowskiej, ta surowa ocena największego znawcy folkloru muzycznego Kujaw jest pośrednio jego opinią także o utworach pochodzących "od Jana Nawrockiego" (prawie wszystkie wykonane przez kapelę instrumentalne kujawiaki czy oberki mają taki dopisek). Aleksander Pawlak zanotował też uwagi dotyczące całego repertuaru z udziałem śpiewaków: "Śpiewają czysto, pieśni i melodie poza nr 9–11 [Czemuś oczka zapłakała, dziewucho moja; Biedna ja dzieweczka; Dzień dobry, mamusiu] są w ostatnich 40 latach ułożone i przyjęte przez zespół. Zespół wokalny z kapelą. Za repertuar 3, za wykonanie 4. Zespół wokalny z kapelą prezentuje również materiał nowszy. Do kujawskich pieśni można zaliczyć nr 3, 4, 6, 9, 10, 11 [Olaboga, co się dzieje; Na wygonie; A cóżeś tak wąsy odoł; Czemuś oczka zapłakała, dziewucho moja; Biedna ja dzieweczka; Dzień dobry, mamusiu]. Wykonanie jest na ogół dobre".

Utwór Kujawy, Kujawy, ziemio ma został przez Aleksandra Pawlaka oceniony na stopień dostateczny pod względem przystawalności do tradycyjnego repertuaru kujawskiego oraz na stopień dostateczny z plusem pod względem wykonania.

Utwór odnaleźć można na płycie CD stanowiącej aneks do publikacji Amatorskie muzykowanie na Pomorzu i Kujawach, Akademia Muzyczna im. Feliksa Nowowiejskiego w Bydgoszczy, Bydgoszcz 2018.

Źródło: Wanda Szkulmowska, Kapele kujawskie (część 4). Kapela Ludowa. Zespół Pieśni i Tańca "Kujawy" w Radziejowie, w: Amatorskie muzykowanie na Pomorzu i Kujawach, Akademia Muzyczna im. Feliksa Nowowiejskiego w Bydgoszczy, Bydgoszcz 2018, ss. 225-246.

Opracowała: Monika Biesaga