Henryk Nawrocki (1937-2004) - akordeonista i klarnecista, członek kapeli rodzinnej Nawrockich oraz Kapeli Ludowej w Radziejowie (później Zespół Pieśni i Tańca "Kujawy" w Radziejowie), kierownik zespołu w latach 1990-1999. Syn skrzypka, akordeonisty, trębacza i kornecisty Jana Nawrockiego (1898-1973), założyciela kapeli Nawrockich; brat Romana (1932-1987), grającego na akordeonie, klarnecie i saksofonie.

Henryk Nawrocki urodził się w 1937 roku w Piotrkowie Kujawskim.

W wieku 13 lat zaczął grać w rodzinnej kapeli.

W latach 1951-52 wraz z bratem Romanem pobierał naukę w szkole muzycznej w Inowrocławiu (klasa akordeonu i klarnetu, przyjęto ich od razu na czwarty rok, a szkołę ukończyli z wynikiem bardzo dobrym).

Od 1963 roku mieszkał w Radziejowie, gdzie przez wiele lat pracował w Pogotowiu Ratunkowym jako sanitariusz.

Po 1963 roku, gdy działalność rodzinnej kapeli wygasała, założył z kolegami zespół zabawowy; przez kilka lat grał też jako akordeonista w kapeli Hieronima Lewandowskiego, skrzypka z Radziejowa.

W 1974 roku Henryk Nawrocki dołączył do Kapeli Ludowej w Radziejowie (dopiero od tego czasu do jej składu wprowadzono akordeonistów).

W latach 1986-1995 Nawrocki był kierownikiem Kapeli w Sławsku Wielkim, gdzie współpracował z wybitnym skrzypkiem Walentym Wiśniewskim (zdaniem Henryka, współpraca ta była dość ciężka, gdyż Walenty, jako "słuchowiec", improwizował, co nie zawsze odpowiadało kierownikowi kapeli).

W latach 1990-1999 Henryk Nawrocki pełnił funkcję kierownika Kapeli Ludowej w Radziejowie. Jako że był bardzo wymagający i dbał o wysoki poziom gry całego zespołu, za jego czasów wszyscy muzykanci czytali już z nut. Jako kierownik nie ćwiczył nigdy z pojedynczymi osobami, lecz od razu z całą kapelą. Nawrocki dobrze znał folklor kujawski, ale nie stronił też od wprowadzania do repertuaru utworów układanych współcześnie. Do repertuaru Kapeli Ludowej wprowadzał utwory grane w kapeli jego ojca czy zasłyszane w radio (gdzie często można było usłyszeć kapelę Tadeusza Wesołowskiego - "to się na ucho rozegrało i rozpisało nuty i stąd się brało szybko" - mówił). Mógł korzystać z wychodzących wówczas wydawnictw z repertuarem ludowym (kolega ojca, Jan Białecki, już jako kompozytor ze stolicy przesyłał mu układane przez siebie kujawiaki, oberki i polki). Miał też (jak przyznał w rozmowie z Wandą Szkulmowską w 2002 roku), podobnie jak jego brat Roman, sam tworzyć kompozycje dla zespołu. Henryk Nawrocki zwrócił uwagę także na to, że repertuar zespołu instrumentalnego był osobny i to on osobiście decydował o doborze utworów granych na koncercie przez samą kapelę. Grupie śpiewaczej repertuar ustalała zaś Leokadia Zarzycka, która układała też dużo własnych piosenek wykonywanych później przez zespół.

W 1994 roku, jako akordeonista kapeli i kierownik zespołu, brał udział w inscenizacji sztuki Wesele na Kujawach w reżyserii Jana Kalafusa.

W 1997 roku wraz z kapelą wystąpił w reportażu Telewizji Polskiej "Na swojską nutę" (odcinek poświęcony Zespołowi Pieśni i Tańca "Kujawy" w Radziejowie).

14 listopada 1999 roku Henryk Nawrocki, jako akordeonista, brał udział w nagraniach Zespołu Pieśni i Tańca "Kujawy" w Radziejowie, zrealizowanych w Domu Kultury w Radziejowie. Nawrocki wykonał wtedy dwa utwory solo na akordeonie: Oberek Ulubieniec (od Jana Nawrockiego; wraz z towarzyszeniem Mariana Nowakowskiego na bębenku) i Kujawiak (od Jana Nawrockiego); jeden utwór z Tomaszem Zdobychem (klarnet) i Marianem Nowakowskim (bębny): Polka Owczarek (od Jana Nawrockiego); dziewięć utworów wraz z kapelą: Marsz kujawski (od Józefa Pietrzaka); Oberek z bruku (od Jana Nawrockiego); Polka cyrkowa (od Jana Nawrockiego); Oberek (od Jana Nawrockiego); Polka Ola (od Józefa Pietrzaka); Polka C-dur (od Jana Nawrockiego); Polka Kochanka (od Jana Nawrockiego); Kujawiak Dla Pomorzan (od Jana Nawrockiego); Oberek (od Jana Nawrockiego) oraz kilkanaście utworów z kapelą i zespołem śpiewaczym: Przez tom naszą wieś; Miała matka syna; Olaboga, co się dzieje; Na wygonie; Malowane koła, malowane luśnie; A cóżeś tak wąsy odoł; W stawie ryby, w lesie grzyby; Zaszło słonko, zaszło; Czemuś oczka zapłakała, dziewucho moja; Biedna ja dzieweczka (od Stanisławy Malinowskiej); Dzień dobry, mamusiu; Kujawy, Kujawy, ziemio ma; Przez nadgoplańskie krzoki; Pod jaworem Kasia stoi.

W maju 2000 roku Henryk Nawrocki wraz z zespołem wystąpił podczas II Przeglądu Kujawskich Kapel Ludowych w Bądkowie.

Henryk Nawrocki pełnił funkcję kierownika Zespołu Pieśni i Tańca "Kujawy" w Radziejowie do 1999 roku, ale jeszcze przez kilka kolejnych lat prowadził grupę instrumentalistów z kapeli. Zrezygnował w 2002 roku, ze względu na stan zdrowia. Zmarł w 2004 roku.

Źródła: Wanda Szkulmowska, Muzykanci kujawscy - twórcy czy odtwórcy?, w: Czasy – Muzyka – Twórcy na Pomorzu i Kujawach, Akademia Muzyczna im. Feliksa Nowowiejskiego w Bydgoszczy, Bydgoszcz 2014, ss. 437-449.

Wanda Szkulmowska, Kapele kujawskie (część 4). Kapela Ludowa. Zespół Pieśni i Tańca "Kujawy" w Radziejowie, w: Amatorskie muzykowanie na Pomorzu i Kujawach, Akademia Muzyczna im. Feliksa Nowowiejskiego w Bydgoszczy, Bydgoszcz 2018, ss. 225-246.

Opracowała: Monika Biesaga