Maria Patyk (1924-2011) założycielka i długoletnia kierowniczka Zespołu Regionalnego „Kujawy” w Sławsku Wielkim. 

Maria Patyk - założycielka i długoletnia kierowniczka Zespołu Regionalnego „Kujawy” w Sławsku Wielkim.

Urodziła się w 1924 roku w Pieckach w pobliżu Kruszwicy, pochodziła ze starej rodziny kujawskiej, córka Jana i Marty Patyków. Przed wojną ukończyła szkołę powszechną i dwie klasy gimnazjum. W czasie okupacji była zmuszona do pracy w niemieckim gospodarstwie rolnym. Po wojnie, po maturze podjęła pracę w szkolnictwie – przez pierwsze trzy lata uczyła w szkole w Woli Wapowskiej, a następnie aż 32 lata w Szkole Podstawowej w Sławsku Wielkim (1947 - 1979 ). Ukończyła Seminarium Nauczycielskie w Toruniu oraz biologię na Uniwersytecie Łódzkim. Była nauczycielką, pełniła funkcję przewodniczącej Koła Gospodyń Wiejskich oraz współpracowała z Ośrodkiem Nowoczesnej Gospodyni, a w swej macierzystej szkole prowadziła działalność kulturalno-oświatową. Działając w zespole  zabiegała o zdobycie i utrzymanie „prawdziwie kujawskiego” repertuaru. Przygotowywała widowiska m.in. „Postrzyżyny u Piasta” według „Starej baśni” Kraszewskiego, czy też inscenizację wesela kujawskiego na podstawie wspomnień starszych mieszkańców wsi. Po kursie Haliny Mikułowskiej (wiosną 1966), która przeprowadziła w Sławsku pierwszy kurs haftu kujawskiego¹, Maria Patyk poświęciła wiele swego czasu na opanowanie technik haftu kujawskiego na różnych częściach kobiecego stroju. Przeprowadziła 55 kursów w wielu miejscowościach regionu. Efektem tej  działalności  stało się powstanie na terenie Kujaw Zachodnich blisko dwudziestoosobowej grupy hafciarek kujawskich.

W roku 1982 została przyjęta do ogólnopolskiego Stowarzyszenia Twórców Ludowych w Lublinie. 

W latach 80. udostępniła Ewie Kowalczyk - założycielce i kierowniczce Zespołu Ludowego "Radojewiczanie" - publikacje z melodiami i tekstami ludowych kujawskich utworów (Oskar Kolberg, Dzieła wszystkie. Tom III Kujawy cz. I, Tom IV Kujawy cz. II, Warszawa 1867; Paweł Billert, Pieśni ludowe Kujaw, Pałuk i Kaszub, PWM, Kraków 1972; Barbara Krzyżaniak, Aleksander Pawlak, Jarosław Lisakowski, Polska pieśń i muzyka ludowa. Źródła i materiały. Tom I Kujawy, cz. I Słowa, cz. II Melodie, Kraków 1974-1975). Dzięki temu Ewa Kowalczyk mogła przekształcić dotychczasowy repertuar swojej grupy na ściśle związany z kulturą muzyczną regionu.

16 października 1999 roku Maria Patyk brała udział w nagraniach Zespołu Folklorystycznego "Kujawy" w Sławsku Wielkim dokonanych w Szkole Podstawowej w Sławsku Wielkim. Wraz z grupą śpiewaczą wykonała wtedy 29 utworów (Co to tutej po tych babach; Dzinkuje ci łojcze; Hejże, hejże panno młodo; Jeszcze ty dziś do nas Marysiu należysz; Łoj, świci sie, świci na kościele krzyżyk; Pani matko tego domu; Policz Maryś, policz, ile dziur jest w dachu; Wyjdźże matko za próg; Wyleciała spod komina żaba; A mom ci ja śtyry kunie siwe; Darmo dziewcze darmo bierzesz sobie jarzmo; Jo Kujawiak, ty Kujawiak; Kujawianka łod Kruszwicy; Karasie pannom, szczupaki mężatkom; Nad jeziorem stoi chłopiec, bury wąsik ma; Nie chodź koło woza; Oj, świeci miesiąc, świeci; Oj czy moja, czy nie moja; Wyndruj ze mną oj dziewulo; Żebym wiedziała, wiedziała; Usiadła Marysia na biołym kamieniu; A dzień dobry; Czemu nie orzesz, chłopalu; Oj, słynyły ci Kujawy; Owczaryszkowie, z Kujaw synowie; Co byś wolała dziewucho; A po cóżeś do mnie przylazł; Z góry woda ciecze; Nie chcą mnie wydać, to czekać nie będę).

Maria Patyk współpracowała z polskimi zespołami ludowymi na Wileńszczyźnie i Białorusi. Od początku lat dziewięćdziesiątych XX wieku włączyła się czynnie w przekazywanie pomocy materialnej dla Polaków na Wschodzie.

Otrzymała  Honorowe Obywatelstwo gminy Kruszwica, w roku 1996 otrzymała prestiżową Nagrodę i Medal im. Oskara Kolberga „Za zasługi dla kultury ludowej”, 11 listopada 2001 roku odznaczono ją Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski.

Imię Marii Patyk nosi obecnie Szkoła Podstawowa w Sławsku Wielkim