Rogala Wincenty
| Miejsce urodzenia | Wiele |
| Data urodzenia | 1871-4-9 |
| Data śmierci | 1958-1-18 |
| Lista atrybutów | instrumentalista: cytra, cytrzysta kierownik zespołu śpiewaczka, śpiewak |
Cytrzysta, śpiewak, kompozytor i działacz kaszubski zaangażowany w walkę wyborczą polskich kandydatów do sejmu pruskiego i parlamentu Rzeszy. Popularyzator kultury kaszubskiej, powszechnie znany pod pseudonimami Wicek z Wiela, druh Wicek, Grol. Zwany był "Kaszubskim Sabałą". W latach 1888-1891 kształcił się na kupca w sklepie kolonialnym w Starej Kiszewie, następnie praktykował w składzie aptecznym w Czersku, potem w restauracji w Brusach, wreszcie wstąpił do szkoły ogrodniczej w Chojnicach. W tym czasie nabawił się gruźlicy, po wyleczeniu której udał się na emigrację. W 1895 wyjechał w celach zarobkowych do Niemiec (Berlin, Brema, Nadrenia, Westfalia), gdzie przy okazji udzielał się w polskich organizacjach kulturalno-patriotycznych. Był uczestnikiem zespołów teatralnych, chórów, nauczył się także gry na instrumentach smyczkowych. Po powrocie na Kaszuby w 1901 r. próbował z bratem – Tomaszem, założyć gospodę wycieczkową, ale wymagania östmarkenpolitik uniemożliwiły ten zamiar. Wrócił do kupiectwa i ogrodnictwa, a jednocześnie założył Chór Męski Żaba i organizował z Teofilem Liberą śpiewy kościelne w niedalekim Karsinie. W czasie I wojny światowej pracował jako sanitariusz. W trakcie II wojny światowej został wywieziony do obozu w Potulicach za odmowę podpisania volkslisty. Po wojnie zorganizował chór Arion i prowadził go niemal do śmierci. W 1954 roku został odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi (za zasługi w dziedzinie popularyzacji muzyki i pieśni ludowej). Został patronem szkół podstawowych w Karsinie i Wielu oraz ulic w Bydgoszczy, Brusach, Chojnicach, Czersku, Wielu i Lęborku. Był bohaterem licznych audycji autorstwa Anny Jachniny realizowanych dla Polskiego Radia Pomorza i Kujaw:
Źródło: https://pl.wikipedia.org/wiki/Wincenty_Rogala | |
